Μια σκέψη και δυο-τρεις προβληματισμοί για ένα όραμα

Αλίμονο, εμείς
Που θέλαμε να ετοιμάσουμε το δρόμο στη φιλία
Δεν καταφέρναμε να ‘μαστε φίλοι ανάμεσά μας.
Όμως εσείς, όταν θα ‘ρθει ο καιρός
Ο άνθρωπος να βοηθάει τον άνθρωπο
Να μας θυμάστε
Με κάποιαν επιείκεια.
Μπ. Μπρεχτ (μτφ. Τίτος Πατρίκιος), ”Στους μεταγενέστερους”


Να είναι άραγε χαρακτηριστικό  της ανθρώπινης φύσης η τάση της αυτοκαταστροφής? Μια τάση που συνυπάρχει μαζί με την επιθυμία για ζωή και δημιουργία? Κάπου εκεί κατέληξε ο Φρόϋντ μετά από χρόνια έρευνας και μελέτης πάνω στον άνθρωπο.  Δεν είμαι σίγουρη για το πόσο ισχύει αυτό-έτσι κι αλλιώς ο Φρόϋντ ξεπεράστηκε, αμφισβητήθηκε ή από άλλους υιοθετήθηκε για να αποτελέσει τη βάση για περαιτέρω έρευνες και ανακαλύψεις.
Εγώ θα ήθελα να εστιάσω στο θέμα της επιλογής ζωής που κάνει ένας άνθρωπος, επειδή θεωρώ τον κάθε άνθρωπο υπεύθυνο για τις πράξεις του και τις επιλογές του ,  όπου δικαιολογητικά  όπως  γονιδιακή κληρονομικότητα, οικογένεια, κοινωνικές συνθήκες κλπ. σίγουρα έχουν κάποια βάση αλλά δεν μπορούν να ληφθούν υπ’ όψη ως καθοριστικοί παράγοντες. Διαφορετικά,  φλερτάρουμε επικίνδυνα με τον μοιρολατρία. Η ζωή δεν έχει νόημα a priori . «Προτού να ζήσετε», μας λέει ο Σάρτρ, «η ζωή δεν είναι τίποτε , σε σας εναπόκειται να της δώσετε ένα νόημα και η αξία δεν είναι τίποτε άλλο παρά το νόημα που διαλέξατε να της δώσετε»
Πολλές οι επιλογές ζωής αλλά…τι γίνεται όταν επιλέξεις το όραμα?  Τι γίνεται όταν επιλέγεις  να αγωνιστείς για έναν κόσμο χωρίς σύνορα όπου δεν θα έχει θέση η  καταπίεση και η άσκηση εξουσίας  ανθρώπου πάνω σε άνθρωπο (αλλά και σε κάθε ζωντανή ύπαρξη)?  Έναν κόσμο  αυτοοργάνωσης , αλληλεγγύης και συνεργασίας – ανθρώπων ζωντανών βέβαια που μπορεί και να διαφωνήσουν, μπορεί και να μαλώσουν αλλά που στο τέλος θα συνεργαστούν  για τον κοινό στόχο.  «Ουτοπία» θα σκεφτεί κάποιος και θα χαμογελάσει αλλά εγώ θα επιμείνω…ΕΠΙΛΟΓΗ.  Μόνο που θα ήθελα να  αφαιρέσω   από αυτή την επιλογή την ελπίδα για ένα καλύτερο κόσμο.  Η ελπίδα είναι τροχοπέδη, είναι η αιτία της αδράνειας και της στασιμότητας. Το όραμα για να γίνει πραγματικότητα θα ΄πρεπε να το κουβαλάμε συνέχεια πάνω μας, να καίει κάθε μας κύτταρο σε καθημερινή βάση ξεκινώντας από προσωπικές αυτοκριτικές και συνεχίζοντας με «μικρές» καθημερινές επαναστάσεις –σε αναμονή της μεγάλης.  Να αντιδράσουμε στον ατομικιστή, τον ρατσιστή, τον βολεψάκια, τον τσαμπουκά  που κρύβουμε μέσα μας και στην συνέχεια να αντιδράσουμε σε κάθε τι ανάλογο που συναντάμε καθημερινά γύρω μας-σε κάθε έκφραση συντηρητισμού, απάθειας, καταπίεσης και εκμετάλευσης, σε κάθε χώρο εργασιακό και εκτός.
Και όταν θα έχουμε την τύχη να συναντάμε ανθρώπους που έχουν αυτό το κοινό όραμα καλό δεν θα ήταν να προσπαθούμε να δεχτούμε την διαφορετικότητά τους? Γιατί όσοι έχουν κοινό όραμα δεν σημαίνει ότι είναι ίδιοι. Και  βέβαια   αυτό είναι κάτι  εξαιρετικά δημιουργικό αλλά μόνο από την στιγμή που αποδέχεσαι τον άλλο. Διαφορετικά με πιο δικαίωμα μιλάμε μετά για αντιρατσισμό και αλληλεγγύη, όταν φτάνουμε στο σημείο να σιχαινόμαστε τους ανθρώπους που συναναστρεφόμαστε καθημερινά? Πολλή δουλειά-μέσα και έξω – και πολύ δύσκολα όλα αυτά… αλλά ποιος είπε ότι η ζωή είναι εύκολη?
Επιλέγω λοιπόν το όραμα ξεκινώντας από τις «μικρές» καθημερινές επαναστάσεις και εκεί είναι που μετράω τις δυνάμεις μου. Οι αριθμοί των διαδηλωτών που κατεβαίνουν στις πορείες, οι φωνασκίες και οι αφορισμοί δεν με αφορούν.  Δεν με ενδιαφέρει η επανάσταση ή η εξέγερση ανθρώπων που την επόμενη μέρα θα σφαχτούν μεταξύ τους και που θα μετατρέψουν το όραμα σε εφιάλτη.  Κι ας συνεχίσουν να γελάνε όσοι ακούνε για όραμα και μας βρίσκουν ρομαντικούς. Εγώ θα γελάω -και θα λυπάμαι ταυτόχρονα-για την υποκρισία τους και για το πώς προσπαθούν να μας πείσουν ότι αγωνίζονται για έναν ελεύθερο κόσμο ενώ παράλληλα χτίζουν τείχη γύρω από τον εαυτό τους. Και για το πώς επιλέγουν να παραμένουν εκεί ακούγοντας μόνο την φωνή τους, αγνοώντας την φωνή των άλλων.

από τους σχολιαστές χωρίς σύνορα